عوامل تاثیرگذار بر قیمت بلیط هواپیما؛ چرا قیمت پرواز نوسان دارد؟
زمانی که برای سفر برنامه‌ریزی می‌کنیم، خرید بلیط هواپیما یکی از اولین قدم‌ها به حساب می‌آید. تقریباً همه مسافران این را تجربه کرده‌اند که قیمت بلیط هواپیما در یک روز با روز دیگر متفاوت است یا حتی در چند ساعت تغییر می‌کند. نوسان‌های قیمت پروازهای داخلی و خارجی پرسش آشنایی را در ذهن ایجاد می‌کند: چرا قیمت بلیط هواپیما مدام تغییر می‌کند؟ پاسخ این پرسش در ۱۰ عامل تاثیرگذار است که هرکدام می‌توانند باعث افزایش یا کاهش هزینه سفرتان شوند. در این مطلب، به مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در قیمت بلیط هواپیما اشاره می‌کنیم.
عوامل مؤثر بر قیمت بلیط هواپیما کدام‌اند؟
|
عامل مؤثر |
پرواز داخلی |
پرواز خارجی |
|
فصل سفر |
بسیار تاثیرگذار (ایام نوروز و تعطیلات مذهبی و تابستان) |
بسیار تاثیرگذار (کریسمس و تعطیلات بین‌المللی و تابستان) |
|
روزهای هفته |
تاثیرگذارتر (پنجشنبه و جمعه گران‌تر و سه‌شنبه و چهارشنبه ارزان‌تر) |
تاثیر متوسط (روزهای پرتقاضا در مقصدهای کاری و تفریحی) |
|
ساعت پرواز |
مؤثر (صبح زود و نیمه‌شب ارزان‌تر) |
مؤثر (پروازهای شبانه معمولاً به‌صرفه‌تر) |
|
ایرلاین |
تاثیر متوسط (تفاوت خدمات ایرلاین‌های داخلی) |
بسیار تاثیرگذار (ایرلاین‌های لوکس درمقابل اقتصادی) |
|
نوع هواپیما |
کم‌تاثیر |
بسیار تاثیرگذار (هواپیماهای جدید و پیشرفته گران‌تر) |
|
کلاس پروازی |
تاثیر محدود (اکونومی و بیزینس اختلاف کمتر) |
بسیار تاثیرگذار (اختلاف چشمگیر بین اکونومی و بیزینس و فرست کلاس) |
|
تعداد توقف‌ها و تغییر هواپیما |
کم‌تاثیر (اکثر پروازهای داخلی مستقیم هستند) |
بسیار تاثیرگذار (پرواز مستقیم به‌مراتب گران‌تر) |
|
زمان خرید بلیط |
مؤثر (لحظه آخری و زودهنگام با مبلغ کم) |
بسیار تاثیرگذار (رزرو زودهنگام همیشه به‌صرفه‌تر است) |
|
نوسان‌های اقتصادی و قیمت سوخت |
تاثیر متوسط (افزایش هزینه‌های عملیاتی) |
بسیار تاثیرگذار (وابستگی شدید به نرخ ارز و سوخت) |
|
تفاوت قیمت‌ها در پلتفرم‌های مختلف |
تاثیر متوسط (اختلاف جزئی بین سایت‌ها) |
تاثیر بیشتر (تفاوت زیاد بین آژانس‌ها و تخفیف‌های ویژه) |
شناخت این عوامل کمک می‌کند تا درک کنیم که چرا قیمت بلیط هواپیما مدام تغییر می‌کند. اگر قصد دارید به سفر داخلی بروید، باید بیشتر به فصل سفر و روزهای هفته و ساعت پرواز توجه کنید؛ چرا‌که این عوامل بیشترین تاثیر را بر هزینه بلیط می‌گذارند. به‌عنوان نمونه، پرواز تهران به مشهد در ایام تعطیلات مذهبی ممکن است تا دو برابر گران‌تر از روزهای عادی باشد.
۱. فصل سفر
یکی از تاثیرگذارترین عوامل در قیمت بلیط هواپیما فصل سفر است. در ایام اوج سفر مانند تعطیلات نوروز و تابستان یا مناسبت‌های مذهبی، تقاضا برای پرواز به اوج می‌رسد و باعث افزایش قیمت بلیط هواپیما می‌شود. این موضوع نه‌تنها در مقصدهای داخلی مانند کیش و مشهد، بلکه در مسیرهای خارجی همچون استانبول یا دبی هم کاملاً مشخص است. درمقابل، در فصل‌های کم‌تقاضا ازجمله پاییز یا اواخر زمستان، ایرلاین‌ها برای پرکردن صندلی‌های خالی خود، تخفیف‌های بیشتری در نظر می‌گیرند. مسافرانی که تجربه زیادی در سفر و رزرو بلیط‌های هوایی ارزان قیمت دارند، برای دورماندن از خطر افزایش قیمت بلیط هواپیما، سفرهای خود را برای فصل‌های کم‌تقاضا برنامه‌ریزی می‌کنند. همچنین، انتخاب مقصدی متفاوت در بازه اوج سفر می‌تواند تجربه‌ای مقرون‌به‌صرفه را برای شما رقم بزند.
۲. روزهای هفته
روزهای پنجشنبه و جمعه که بیشتر مردم قصد دارند سفرشان را شروع کنند، معمولاً با افزایش قیمت بلیط هواپیما همراه است. درمقابل، پرواز در روزهای میانی هفته ازجمله سه‌شنبه و چهارشنبه به‌دلیل کاهش تقاضا، قیمتی ارزان‌تر دارد. این قاعده در پروازهای داخلی بیشتر دیده می‌شود؛ اما برای مسیرهای خارجی نیز صدق می‌کند. به‌عنوان مثال، اگر قصد دارید هزینه‌های سفر خود را برای سفر به جزیره کیش با رزرو بلیط هواپیما تهران کیش مدیریت کنید، انتخاب روزهای خلوت هفته می‌تواند یکی از راهکارهای هوشمندانه باشد.
۳. ساعت پرواز
شاید کمتر کسی به این موضوع توجه کند؛ اما ساعت پرواز هم نقشی پررنگ در تعیین قیمت ایفا می‌کند. پروازهای صبح زود یا نیمه‌شب اغلب ارزان‌تر هستند؛ زیرا تقاضای کمتری برایشان وجود دارد. درمقابل، پروازهایی که در ساعت‌های پرتقاضا مانند بعدازظهر و اوایل شب انجام می‌شوند، معمولاً با قیمتی گران‌تر فروخته می‌شوند. این تفاوت قیمت در مسیرهای داخلی ازجمله تهران به مشهد بسیار دیده می‌شود. معمولاً برای سفرهای خارجی نیز پروازهای شبانه به‌صرفه‌تر هستند.
۴. ایرلاین
خطوط هوایی مختلف سیاست‌های متفاوتی در قیمت‌گذاری بلیط‌های خود دارند. ایرلاین‌های لوکس با خدمات کامل بلیط‌های گران‌تری ارائه می‌دهند؛ اما ایرلاین‌های اقتصادی سعی می‌کنند تا با کاهش خدمات جانبی قیمت‌ها را ارزان نگه دارند. همین موضوع باعث می‌شود تا برای مسیری ثابت، اختلاف قیمت زیادی میان شرکت‌های هوایی وجود داشته باشد. برای سفرهای داخلی ایرلاین‌های اقتصادی گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه هستند؛ اما گاهی در پروازهای خارجی طولانی، انتخاب ایرلاین معتبر ارزش پرداخت هزینه بیشتر را دارد؛ زیرا برخی از مسافران راحتی سفر و کیفیت خدمات را با چیز دیگری نمی‌توانند جایگزین کنند. مقایسه ایرلاین‌ها و رزرو زودهنگام راهی مطمئن برای کنترل هزینه‌هاست که نباید دست کم بگیرید.
۵. نوع هواپیما
نوع و مدل هواپیما از دیگر عوامل مؤثر در قیمت بلیط هواپیما محسوب می‌شود. معمولاً هواپیماهای جدیدتر با امکانات پیشرفته و صندلی‌های راحت‌تر و مصرف سوخت بهینه باعث افزایش قیمت بلیط می‌شوند. درمقابل، هواپیماهای قدیمی‌تر یا کوچک‌تر به‌دلیل ظرفیت محدود و خدمات ساده‌تر ارزان قیمت‌گذاری می‌شوند. این تفاوت واضح قیمت‌گذاری در پروازهای خارجی بیشتر به چشم می‌آید. به‌عنوان مثال، پرواز با ایرباس نئو یا بوئینگ ۷۸۷ تجربه‌ای متفاوت‌تر و گران‌تر از پرواز با هواپیمای قدیمی است. بنابراین، مسافران بسته به اولویت خود میان راحتی و هزینه می‌توانند گزینه متناسب با بودجه خود را انتخاب کنند.
۶. کلاس پروازی
کلاس پرواز ازجمله عوامل تاثیرگذار در قیمت بلیط هواپیما محسوب می‌شود. بلیط‌های اکونومی به‌مراتب ارزان‌تر از بیزینس یا فرست کلاس هستند. در پروازهای داخلی، اختلاف قیمت ممکن است چند برابر نباشد؛ اما در پروازهای خارجی، این تفاوت قیمتی پلکانی دیده می‌شود. اگرچه بسیاری از مسافران ترجیح می‌دهند بلیط اکونومی تهیه کنند، برای سفرهای طولانی، انتخاب بیزینس کلاس راحتی بیشتری برایشان به‌همراه دارد.
۷. تعداد توقف‌ها و تغییر هواپیما
پروازهای مستقیم همیشه گران‌تر از پروازهایی هستند که یک یا چند بار توقف می‌کنند. دلیل این موضوع هم روشن است: پرواز مستقیم راحت‌تر و سریع‌تر است. اگر قصد دارید در هزینه‌هایتان صرفه‌جویی کنید، انتخاب پروازهای دارای توقف می‌تواند گزینه‌ای به‌صرفه باشد؛ هرچند زمان سفرتان طولانی‌تر خواهد شد. این عامل در پروازهای خارجی نقشی پررنگ‌تر از خود برجای می‌گذارد. برای مثال، پرواز مستقیم تهران به پاریس به‌مراتب گران‌تر از پروازی است که با یک بار توقف در استانبول انجام می‌شود.
۸. زمان خرید بلیط هواپیما
یکی از رازهای مهم برای جلوگیری از افزایش قیمت بلیط هواپیما زمان خرید آن است. معمولاً در خرید زودهنگام بلیط هواپیما ارزان‌تر است؛ زیرا هرچه به زمان پرواز نزدیک‌تر شویم و صندلی‌ها تکمیل شوند، قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کنند. گاهی پیش می‌آید که در لحظه آخر، بلیط‌های لحظه آخری برای سفر به مقصدهای داخلی کشورمان با قیمتی مناسب عرضه می‌شوند. فراموش نکنید که رزرو زودتر از موعد برای پروازهای خارجی، بهترین استراتژی محسوب می‌شود؛ زیرا در فصل‌های شلوغ، خرید بلیط از چند هفته قبل برای جلوگیری از افزایش شدید قیمت‌ها پیشنهاد مناسبی است.
۹. تاثیر نوسانات اقتصادی و قیمت سوخت
عوامل کلان اقتصادی بر قیمت بلیط هواپیما اثرگذار هستند. افزایش نرخ ارز و تغییرات تورم یا افزایش قیمت سوخت مستقیم و غیرمستقیم به افزایش قیمت بلیط هواپیما منجر می‌شوند. این تاثیر را در پروازهای خارجی بیشتر احساس می‌کنید؛ زیرا بخش بزرگی از هزینه‌ها وابسته به نرخ ارز است. در مقاصد داخلی نیز، افزایش قیمت سوخت یا هزینه‌های عملیاتی ممکن است بر قیمت‌های بلیط هواپیما برای هر نفر اثر بگذارد. این عوامل از کنترل مسافر خارج‌اند؛ اما اطلاع از آن‌ها کمک می‌کند تا دلیل تغییر مداوم قیمت‌ها را بهتر درک کنیم و با برنامه‌ریزی هوشمندانه، سفرمان را مدیریت کنیم.
۱۰. تفاوت قیمت‌ها در پلتفرم‌های مختلف
از دیگر عوامل مؤثر در قیمت بلیط هواپیما تفاوت میان پلتفرم‌هایی است که این بلیط‌ها را عرضه می‌کنند. شاید برایتان پیش آمده باشد که مسیر پروازی مشخصی را در دو وبسایت یا اپلیکیشن مختلف جست‌وجو کنید و با قیمت‌های متفاوتی روبه‌رو شوید. دلیل این موضوع به سیاست‌های فروش هر پلتفرم برمی‌گردد. برخی وبسایت‌ها یا آژانس‌های آنلاین با ایرلاین‌ها قرارداد مستقیم دارند و قیمت‌ها را با حداقل کارمزد نمایش می‌دهند؛ اما برخی دیگر کمیسیون بیشتری روی بلیط‌ها اضافه می‌کنند یا تخفیف‌های خاصی برای کاربران خود در نظر می‌گیرند.
مسافران باتجربه همواره برای مدیریت بهتر هزینه‌ها، قیمت‌ها را در چندین پلتفرم مختلف بررسی و مقایسه می‌کنند. در پروازهای داخلی، گاهی اختلاف جزئی میان وبسایت‌ها وجود دارد؛ اما در پروازهای خارجی، این تفاوت ممکن است بیشتر هم باشد. اگر می‌خواهید از خطر افزایش قیمت بلیط هواپیما دور بمانید، بهتر است همیشه چند گزینه را زیرنظر بگیرید و با جست‌وجوی بیشتر، بهترین و به‌صرفه‌ترین بلیط را پیدا کنید.
جمع‌بندی
سفر با هواپیما پر از تجربه و هیجان است؛ اما در کنار آن، مدیریت هزینه‌ها اهمیت زیادی دارد. همان‌طورکه گفتیم، از فصل سفر و روزهای هفته گرفته تا نوع هواپیما و نوسان‌های اقتصادی، هرکدام می‌توانند پاسخی برای پرسش «چرا مدام قیمت بلیط هواپیما تغییر می‌کند؟» باشند. شناخت این عوامل به ما کمک می‌کند تا با انتخاب درست زمان و ایرلاین و حتی مقصد، از افزایش قیمت بلیط هواپیما پیش‌گیری و تجربه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر کسب کنیم.